Cześć! Przed Wami kolejne wydanie #tygodnikneuropa od #neuropa, bo #neuropainformuje
W tym tygodniu pewnie wielu z nas pochłonął Black Week i coroczne podwyżki cen z tej okazji. Jeśli ktoś z Was miałby ochotę nadrobić trochę treści przez weekend, to zapraszamy na selekcję najlepszych artykułów, które wpadły w nasze ręce w ubiegłym tygodniu. Znajdziesz tutaj nie tylko informacje o wydarzeniach z różnych zakątków globu, ale również publicystykę, interesujące podcasty oraz artykułę o tematach społecznych czy ekonomicznych. Spragnionych dłuższej lektury zapraszamy do sekcji long reads na końcu wpisu.
Część źródeł jest darmowa, niektóre z darmowym paywallem (konieczność zakładania konta), a niektóre z po prostu nieszczelnym ( ͡° ͜ʖ ͡°)
Zapraszamy w podróż dookoła świata przez kolejne kontynenty i tematy. Neuropa będzie Twoim przewodnikiem, na którego nie zasługujesz, ale którego potrzebujesz.( ͡°( ͡° ͜ʖ( ͡° ͜ʖ ͡°)ʖ ͡°) ͡°)
Zaczniemy od Znaleziska Tygodnia – Kurs „Justice” – legendarny wstęp do filozofii politycznej z Harvardu
Must-watch dla wszystkich wypowiadających się na temat społeczno-polityczne. Przy okazji daje wgląd w to jak wygląda naprawdę topowy uniwersytet i umiejętne łączenie wykładu z dyskusją.
Jedziemy z resztą
Polska #polska #publicystyka #antifa #populizm #ue #veto
Każdy kontakt chłopa z dworem i elitą opierał się na tym, że chłop musiał coś oddać, czyli promocja nowej książki Andrzeja Leszczyńskiego o Ludowej historii Polski. [źródło]
Porównanie reżimów Polski i Węgier pióra nie kogo innego jak Balinta Magyara, czyli autora Węgry. Anatomia państwa mafijnego. [źródło] – Dostęp wymaga płatnej subskrypcji
Wywiad z Ivanem Krastevem, bułgarskim politologiem i filozofem polityki na temat genezy ruchów populistycznych w Środkowo-Wschodniej Europie po roku 1989. [źródło]
Wywiad z członkiem mitycznej Antify. Czym jest ta organizacja i co robi? [źródło]
Rządowa propaganda powiela pięć głównych mitów na temat powiązania funduszy unijnych z praworządnością. Ten artykuł obala je i wyjaśnia, co czeka Polskę oraz Unię w najbliższych miesiącach. [źródło]
Europa #europa #wegry #geopoilityka #bialorus #niemcy #bulgaria #karabach #rosja
Wywiad z Timothym Gartonem Ashem, historykiem zajmującym się obszarem Europy Środkowo-Wschodniej po 1945 roku, na temat przyszłości Europy – czy klub państw demokratycznych przetrwa w populistycznym świecie? I jaki wpływ na te procesy mają obecnie rządzący w Polsce i na Węgrzech. [źródło]
Przez ostatnie dekady centrum i uwaga świata nieustannie przesuwa się ku Azji. Jak w tych realiach powinna zachowywać się UE i jej państwa członkowskie, gdy ich interesy w rozgrywce największych mocarstw zdają się coraz mniej znaczyć? Analiza problemów, wyzwań i możliwych scenariuszów stojących przed Europą w Covidowym i post-covidowym świecie. [źródło]
Od 100 dni Białorusini nieustannie protestują przeciw rozstrzygnięciom sierpniowych wyborów prezydenckich. Nie stanęło to jednak na przeszkodzie w zaprzysiężeniu Aleksandra Łukaszenki na prezydenta. Co więcej, jak informowaliśmy w poprzednim numerze, represje władzy i brutalność służb w ostatnich tygodniach nasilają się. Jak dzisiaj wygląda sytuacja i co zmieniło się na Białorusi? [źródło]
Jak Orban rozgrywa Niemcy? Reportaż Direkt36, węgierskiej organizacji dziennikarzy śledczych, o związkach między postkomunistycznym państwem mafijnym a niemieckimi politykami oraz biznesem. [źródło]
Jak Orban wziął całą Unię Europejską za zakładnika? Niby zgrany temat, ale sedno tego tekstu to świeże spojrzenie na postkomunistyczne państwo mafijne wraz z linkami do wielu niedawnych śledztw dziennikarskich. [źródło]
Brukselski think tank The Lisbon Council zwizualizował badanie praworządności w krajach członkowskich UE przeprowadzone przez Komisję Europejską w tym roku. Trzy kraje o największej liczbie poważnych zastrzeżeń to Węgry, Polska i Bułgaria. [źródło]
Wystrzały karabinów na azersko-ormiańskim pograniczu póki co ucichły i cisza ta jest pilnowana przez rosyjskie siły rozjemcze. Jakie lekcje w kwestii obronności, dyplomacji oraz szerszej strategii powinna wyciągnąć Europa z konfliktu zbrojnego w Górskim Karabachu. [źródło]
Rząd Niemiec przyjął wytyczne w sprawie polityki wobec obszaru Indo-Pacyfiku ze względu na rosnące wpływy Chin w tym regionie. Mimo, że dokument wskazuje Chiny raczej jako rywala, wdrażanie nowej strategii może być ograniczone przez strach przed antagonizowaniem Chin i możliwymi handlowymi reperkusjami. „[źródło] oraz [podcast PISM w temacie]”
Bliski Wschód #bliskiwschod #sudan #egipt #turcja #maroko #sacharazachodnia
Po zeszłorocznym obaleniu sudańskiego dyktatora Omara al-Baszira, nowa władza zaczyna zacieśniać współpracę z Egiptem. Trwają rozmowy o ekstradycji do Egiptu członków Bractwa Muzułmańskiego, którzy po obaleniu prezydenta Muhammada Mursiego uciekli do Sudanu, a Baszir chętnie udzielał im schronienia. Kolejną platformą współpracy są wspólne ćwiczenia wojskowe. Przy okazji warto wspomnieć, że Sudan konsekwentnie wdraża kolejne reformy prawa światopoglądowego – chce wyeliminować małżeństwa dzieci oraz obrzezanie dziewczynek. [źródło], [źródło_2] oraz [źródło_3]
Krwawy konflikt w Jemenie oraz kryzys humanitarny trwają niezmiennie poza czołówkami gazet – nawet gdy Joe Biden zapowiada wstrzymanie dostaw uzbrojenia do Rijadu w celu wywarcia presji na przyspieszenie procesu pokojowego. Pojawiają się jednak pozytywne informacje w temacie – rządzący Arabią Saudyjską poszukują ponoć możliwości zawarcia rozejmu i wstrzymania walk w Jemenie. Saudowie mają być skłonni poprzeć porozumienie z Hutimi, w zamian za ustanowienie stref buforowych przy granicy z królestwem. [źródło]
Napięć wokół wschodniej części Morza Śródziemnego i podlewania do przez Turcję ciąg dalszy. Erdogan odwiedził północną część Cypru i mimo, że wzywał do rozwiązania sporu o podział wyspy, to swoim wystąpieniem podsycił konflikt i wywołał ostre reakcje Cypryjczyków i Greków. [źródło]
Wiecie gdzie leży Laâyoune? To nieoficjalna stolica Sahary Zachodniej, którą najczęściej znamy z tego, że jest szarą mapą na niemal wszystkich mapach świata. Jednak Konflikt między Ruchem Wyzwolenia, a okupantem w osobie Maroka angażuje dyplomatycznie kolejne państwa – właśnie w Laâyoune Jordania, jako kolejne państwo po Emiratach, otwiera swoją Ambasadę. [źródło]
Tureckie wojaże powodują kolejne reperkusje – Arabia Saudyjska ogłosiła zakaz importu mięsa, jaj, mleka oraz produktów pokrewnych z Turcji [źródło]
Azja #azja #kambodza #rcep #chiny #indie
We wrześniu prezydent Xi ogłosił, że do 2060 roku Chiny osiągną neutralność. Zaskoczyło to wielu komentatorów, gdyż do tej pory chiny stroniły od takich deklaracji. Jaka jest historia i jacy ludzie stoją za deklaracją, która zadziwiła świat? [źródło]
Przez ostatnie tygodnie sporo mówiono i pisano (również tutaj) o największym porozumieniu handlowym na świecie. Kto zyskuje, kto traci, czym właściwie jest, a czy nie jest zrzeszający 2 miliardy ludzi azjatycki pakiet handlowy RCEP? Artykuł od Economista oraz podcast od niezawodnych Trade Guys z think tanku CSIS. „[źródło] [Podcast od CSIS]”
W zeszłym numerze zamieściliśmy tekst o partii, która stoi na czele Indii. W tym dorzucamy napracowanko od Economista o tym, jak pod rządami Narendy Modiego Indie zmierzają coraz szybciej w kierunku autorytaryzmu. [źródło]
W Kambodży rozpoczyna się największe od upadku Czerwonych Khmerów proces – 130 osób, oskarżonych m.in. o zdradę i spiskowanie przeciw władzy. Są oni członkami największej i jedynej opozycyjnej partii w kraju i mieli oni próbować sprowadzić do kraju przywódcę tej partii. Są, a raczej byli, gdyż ta została rozwiązana w 2016 roku przez sąd – oczywiście pod wpływem rządzącego od 35 lat dyktatora. [źródło]
O tym jak USA wpisało Islamską Partię Turkiestanu na listę organizacji terrorystycznych oraz jak ją z tego rejestru wykreślono. W obu przypadkach niemałą rolę odegrała polityka. [źródło] oraz [źródło_2]
Afryka #afryka #etiopia #konfliktynaswiecie
ETIOPIA SPECIAL
Po wygaśnięciu siedemdziesięciodwugodzinnego ultimatum premier Etiopii wydał rozkaz ataku na stolicę zbuntowanego regionu Tigray, Mekelle. [źródło]
Historia TPLF, ugrupowania kontrolującego Tigray. Od rebeliantów do władców, by stać się rebeliantami raz jeszcze. [źródło]
Co sie teraz dzieje w Etiopii i co powinno zostać zrobione. Podłoże obecnego konfliktu przedstawione przez byłego lidera jednego z opozycyjnych ugrupowań, Neamina Zeleke. [źródło]
Dotychczasowe rządy premiera Abiy Ahmeda były czasem reform i wybaczenia. Konflikt w Tigray właśnie zakończył ten etap w historii Etiopii. Artykuł autorstwa Derege Demissie, amerykańskiego doktora nauk prawnych urodzonego w Etiopii. [źródło]
Nie ma moralnej symetrii między rządem Etiopii a TPLF. Próba ustanowienia takiej to manipulacja liderów TPLF w celu uniknięcia kary za stare zbrodnie. Artykuł autorstwa Hajle Marjam Desalegne, byłego premiera Etiopii. [źródło]
Ameryka Łacińska #ameryka #wenezuela #argentyna #gwatemala
Wenezuelski rząd w ramach konsolidacji władzy dokonał nalotów na organizację charytatywną wydająca posiłki głodującym dzieciom. [źródło]
Soja jest jednym z ważniejszych składników pasz dla światowego przemysłu mięsnego. Niestety pod jej uprawę wylesianie są potężne połacie terenów – głównie w Ameryce Południowej. Co możemy zrobić aby temu wylesianiu przeciwdziałać? [źródło]
Parlament Gwatemali zapłoną – dosłownie. Podpalili go protestujący, których na ulice wyprowadziły zapowiedzi reform budżetowych. Rząd w obliczu kryzysu finansowego przedstawił plan cięć budżetowych, które uderzają, w jakże nadwyrężone w tym roku: ochronę zdrowia oraz edukację. [źródło]
Ameryka Północna #usa #arktyka #oze
Katastrofa klimatyczna postępuje – temperatury w w całej Arktyce są o blisko 7°C znacznie wyższe niż były raptem 30 lat temu. „[źródło] [źródło_2]
Amerykańska agencja rządowa General Services Administration za zgodą Trumpa po dokładnie 20 dniach od głosowania wskazała Joe Bidena jako prezydenta-elekta USA, co zapoczątkowało proces przekazywania władzy. Wskazanie GSA jest wydawane w trybie decyzji administracyjnej niezależnej od formalnego wyboru elektorów i zwykle zbiega się z ogłoszeniem prawdopodobnego wyniku przez media. W 2016 odbyło się to już dzień po wyborach. [źródło]
Producent leku OxyContin przyznał się do winy w procesie związanym z kryzysem opioidowym jaki obecnie toczy USA (w 2018 z powodu przedawkowania opioidów zmarło 70 tys osób). [źródło]
Czerwone stany (tradycyjnie głosujące na Republikanów) w USA przodują we włączaniu nowych mocy ze źródeł wiatrowych oraz słonecznych. Jest to sprzeczne z programem odchodzącego prezydenta, Donalda Trumpa. Artykuł wyjaśnia, skąd ta różnica. [źródło]
Ekonomia i gospodarka #ekonomia #gospodarka
Ranking Bloomberg o tym, jak państwa sobie radzą z COVID-19. [źródło] oraz [szczegóły jak powstał ranking]
Nauka i Technologia #nauka #technologia
Nie tylko szczepionka RNA może być nowością w arsenale ochrony zdrowia. Naukowcy w laboratoriach stworzyli molekuły, które mogą pomóc w zwalczaniu COVID-19. [źródło]
Idee #idee #rodzina #atencja #socjologia #feminizm #tolerancja #demokracja
Różne spojrzenia na rodzinę. Indywidualistyczne, stawiające na pierwszym miejscu dobro jednostki, a rodzinę jako instytucję do osiągnięcia tego dobra. Oraz kolektywne, gdzie rodzina jest instytucją podtrzymująca ład społeczny zgodny z ideologią. [liberte], [the Atlantic] oraz [polemika]
Kryzys na rynku atencji. Fragment nowej książki Tima Hwanga o, jak twierdzi, nowej bańce, czyli rynku reklamy internetowej. [źródło]
Wdzięczny wstęp do tematu reklamy politycznej od Stiftung Neue Verantwortung, niemieckiego NGO zajmującego się wpływem technologii na społeczeństwo. Ważne nie tylko w kontekście problemów i moderacji Facebooka oraz Twittera, ale nowych planowanych projektach Unii Europejskiej, czyli Digital Services Act oraz European Democracy Action Plan. [źródło]
Dlaczego musiałam opuścić Guardiana? Suzanne Moore, utytułowana brytyjska feministyczna dziennikarka, o jej doświadczeniu, niechęci kolegów oraz granicach otwartości w otwartej gazecie. [źródło]
Wskaźnik demokracji organizacji The Economist Intelligence Unit (EIU) na rok 2019 jest najniższy od powstania. Pandemia COVID-19 sytuację jeszcze pogorszy, ale nic nie jest przesądzone i tegoroczne wydarzenia pokazują, że jest szansa na poprawę. [źródło]
Long Reads #koreapolnocna #klimat #longreads #publicystyka #czytanki #historia #reportaz
Kobieta w średnim wieku wyskakuje z piętra budynku ambasady Korei Północnej w Madrycie. Zatrzymanemu kierowcy przejeżdżającego samochodu mówi, że ktoś wtargnął do ambasady i zabija ludzi. Kierowca zawiadamia policję – gdy kilka chwil później mundurowi zapukali do drzwi ambasady, zostają poinformowani się, że „doszło do nieporozumienia”. Tego samego wieczora Uber zamówiony na dane Oswaldo Trump zabiera spod ambasady dwójkę mężczyzn, a policja znajduje włoski dowód tożsamości. To nie opis fabuły filmu, ale przyczynek do opowieści na temat ruchu oporu wobec reżimu w Korei Północnej. [źródło]
Jak Płonie Świat. Efekty Kryzysu Klimatycznego już są widoczne. Coraz częstsze, wyjątkowo silne katastrofy naturalne są tylko przedsmakiem tego, jak będzie wyglądała przyszłość. To sprawia, że wybór pomiędzy łagodzeniem, a adaptacją do zmian klimatycznych jest fałszywy. [źródło]
„Ociera się to o handel ludźmi”. Niemcy zyskały międzynarodowe uznanie w trakcie pandemii, ale i tak doskwiera im brak personelu. Szpitale walczą o pielęgniarki z Ameryki Południowej, krajów bałkańskich i Azji. To świetny biznes dla agencji pracy. [źródło]
Świat wczorajszy, czyli pobudka z kosmopolitycznego marzenia. [źródło]
Operacja MOST to jeden z ulubionych tematów polskich dziennikarzy. Jak jednak wyglądają późniejsze losy żydowskich emigrantów z Związku radzieckiego? Ciepły reportaż o Generacji 1,5. [źródło]
W zeszłym tygodniu zielona śmierć, a w tym MDMA… #narkotykizawszespoko
MDMA uchodzi za substancję psychoaktywną pobudzającą wzajemne zaufanie czy empatię. Badanie opublikowane w Journal of Psychopharmacology (czasopismo z listy filadelfijskiej) obala popularny mit. [źródło]
#gruparatowaniapoziomu #publicystyka #radiowolnaneuropa #НевроИзвестия
pokaż spoiler nie ma żadnej neuropy
Powered by WPeMatico